Boksit madeni, alüminyum üretiminde kullanılan en önemli hammaddedir. Dünya genelinde sanayileşmenin artmasıyla birlikte boksit talebi de büyük oranda artmıştır. Boksit cevherinin çıkarılması sonrasında işlenmesi için belirli aşamalardan geçmesi gerekir. Bu işlemlerin başında kırma ve eleme gelir. Boksit madeni kırma ve eleme tesisi, cevherin fiziksel olarak işlenmesini sağlayan önemli bir endüstriyel tesistir.

Tesisin Amacı:

Bu tesisin temel amacı, maden sahasından çıkarılan iri boksit parçalarının kırılarak daha küçük boyutlara getirilmesi ve ardından farklı boyutlara ayrılmasıdır. Bu süreç, cevherin rafinasyon ve sinterleme gibi ileri işlem aşamalarına hazır hale getirilmesini sağlar.

İşleyiş Süreci:

  1. Cevherin Tesise Girişi: Boksit cevheri kamyonlar veya konveyör sistemleriyle tesise getirilir.

  2. Kırma Ünitesi: Büyük kaya parçaları primer kırıcılar yardımıyla küçük parçalara ayrılır. Bu genellikle çeneli kırıcılar veya darbeli kırıcılar ile yapılır.

  3. Sekonder Kırıcılar: İlk kırma işleminden sonra cevher, daha küçük boyutlara getirilmek üzere ikinci kırıcıya alınır.

  4. Eleme Ünitesi: Farklı boyutlardaki parçalar titreşimli elekler yardımıyla ayrıştırılır. Uygun boyutlara sahip parçalar sonraki işlemlere yönlendirilir.

  5. Stoklama ve Nakliye: Eleme sonrası elde edilen ürünler geçici olarak stok alanlarına alınır ve rafineri tesislerine ya da ihracat limanlarına sevk edilir.

Kullanılan Ekipmanlar:

  • Çeneli kırıcılar

  • Konik kırıcılar

  • Darbeli kırıcılar

  • Titreşimli elekler

  • Konveyör bant sistemleri

  • Toz bastırma sistemleri

Çevresel Etkiler ve Önlemler:

Kırma ve eleme tesisleri, toz oluşumu ve gürültü gibi çevresel etkiler yaratabilir. Bu nedenle modern tesislerde:

  • Toz bastırma sistemleri (su püskürtme, filtreleme),

  • Gürültü yalıtımı,

  • Atık yönetimi sistemleri gibi çevre dostu uygulamalar benimsenmiştir.

Ekonomik Katkılar:

  • Yerel istihdam sağlar.

  • Cevherin kalitesini artırarak ihracat potansiyelini yükseltir.

  • Alüminyum sanayisinin hammadde ihtiyacını karşılar.

  • Bölgesel kalkınmayı destekler.