Dere kumu, doğal akarsu yataklarından elde edilen, inşaat ve altyapı sektöründe yaygın olarak kullanılan önemli bir hammaddedir. Ancak bu hammaddenin kullanıma hazır hale gelmesi için birtakım işlemlerden geçirilmesi gerekir. Bu işlemlerin başında dere kumu yıkama ve eleme gelir.

Dere Kumu Yıkama ve Eleme Tesisi, nehirlerden çıkarılan ham kumun temizlenmesi, kir ve organik maddelerden arındırılması, farklı tane boyutlarına ayrılması ve kalite standartlarına uygun hale getirilmesi amacıyla kurulan sanayi tesisleridir.

Tesiste Gerçekleştirilen İşlemler

  1. Ham Kumun Beslenmesi (Feeding): Kamyonlar veya kepçeler aracılığıyla getirilen dere kumu, hammadde bunkeri veya besleyiciye dökülerek sisteme giriş yapar.

  2. Yıkama (Washing): Yıkama ünitesi sayesinde kum üzerindeki kil, silt, toz, yaprak, organik atık gibi istenmeyen maddeler sudan geçirilerek ayrılır. Bu işlem genellikle su spreyleri, titreşimli elekler ve helezonlarla yapılır.

  3. Eleme (Screening): Kum, farklı eleklerden geçirilerek tane boyutlarına göre sınıflandırılır. Örneğin 0-4 mm, 4-8 mm gibi fraksiyonlara ayrılır. Bu sayede her türlü inşaat ihtiyacına uygun malzeme elde edilir.

  4. Suyu Geri Kazanım (Water Recycling): Tesislerde çevre dostu yaklaşımla kullanılan suyun büyük bölümü çökeltme havuzlarında arıtılarak yeniden kullanılır.

  5. Depolama ve Sevkiyat: Temizlenen ve boyutlandırılan kum, konveyör bantlarla stok sahalarına aktarılır. Buradan da inşaat şirketlerine, beton santrallerine ve diğer kullanıcılara sevk edilir.

Tesisin Önemi ve Faydaları

  • Malzeme Kalitesi: Yıkanmış ve elenmiş dere kumu, daha temiz ve homojen yapıda olduğu için beton, sıva, harç gibi uygulamalarda yüksek performans sağlar.

  • Çevresel Sürdürülebilirlik: Su geri kazanımı ve toz kontrol sistemleri sayesinde çevreye zarar vermeden üretim yapılır.

  • Ekonomik Katkı: Yerel ekonomiye istihdam ve hammadde tedariği açısından katkı sağlar.

  • Yasal Uyum: Tesisler, ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) raporlarına uygun olarak işletilmek zorundadır.